Ik kreeg regelmatig branderig aanvoelende schokjes van mijn aluminium Apple toetsenbord. Juist in de zomer als mijn handen en de lucht minder droog zijn.
Het zijn geen statische ontladingen. De prikkelingen duren langer en zijn geluidloos. Bovendien zou bij een statische ontlading daarna eerst weer statische spanning opgebouwd moeten worden maar er daar is geen aanwijsbare bron voor, want het gebeurt ook als ik bewegingsloos achter mijn computer zit.
Eerst zocht ik de oorzaak in de aarding. Ik nam aan dat de aluminium buitenkant van het toetsenbord geaard was. Tenslotte was het een usb-toetsenbord en de usb-standaard kent een afgeschermde kabel. Als de afscherming niet geaard wordt, werkt de afscherming niet.
De aarding tussen het toetsenbord en de computer of een haperende verbinding met de aarding van de elektrische installatie van het huis zou het probleem kunnen zijn. De bron zou bijvoorbeeld de voeding van de computer kunnen zijn.
Na wat testen en metingen met een voltmeter bleek de aarding van de computer prima in orde. Opvallend is dat de buitenkant van het toetsenbord niet verbonden lijkt te zijn met de aarde van de usb-verbinding met de computer.
Maar waar kwamen die pijnlijke prikkelingen dan vandaan?
Omdat ik in de winter koude handen krijg als ik achter de computer zit, heb ik een verwarmde bureaulegger. In de zomer staat hij uit.
Als de stekker uit de verwarmde mat is, is het ‘schokkende’ effect weg. Vandaar dat ik aanneem dat er toch een lekstroom loopt als hij uit staat en dat capacitieve koppeling de oorzaak is. Overspraak tussen het metalen verwarmingselement in de mat en de ongeaarde aluminium buitenkant van het Apple A1243 toetsenbord.
Er zijn drie effecten die overspraak kunnen veroorzaken. In dit geval lijkt het om capacitieve koppeling te gaan: Wisselende spanning in het verwarmingselement wekt een een wisselend elektrisch veld op. Het metalen deel van het toetsenbord zit dicht op dat verwarmingselement, in het elektrische veld. Daardoor ontstaan in het aluminium van het toetsenbord ook elektrische stromen.
Overigens is de laatste foto van een andere, zwarte, verwarmde mat, maar wel met een vergelijkbare constructie.
Een lage gelijkstroom is de norm voor dit soort verwarmingselementen. Dan treedt er geen overspraak op. Het lijkt er op dat er bij deze verwarmingsmat juist een hoger voltage en wisselspanning wordt gebruikt.
Met dank aan de mensen op wetenschapsforum voor de hulp bij het vinden van dit probleem.